Truyện xưa về hai làng Kontrang Mơnây và Kontrang Long Loi

Nhà thờ Kontrang Mơnây 

Kontrang Mơnây và Kontrang Long Loi xưa kia là một làng, nhưng đã tách ra thành hai là vì một chuyện tình đầy tính cách rừng như sau:

Ludôvicô Nhăo, sinh năm 1897, rửa tội 1897, thêm sức 1908, là một thanh niên con nhà giàu, tính tình ngang ngạnh và liều lĩnh, muốn gì là làm cho được.

Bấy giờ trong làng có một thiếu nữ nổi tiếng xinh đẹp tên là Philômena Ngút, đã đính hôn với một thanh niên tên là Andrêas Phaih, năm 1911. Hai người đã từng đi lại với nhau nhiều như vợ chồng, mặc dầu chưa cưới chính thức.

Một ngày kia Phaih và cô Ngút đang tâm sự bên nhau, Nhăo đã tới, thình lình cầm tay cô Ngút kéo lên ngựa chạy mất, Phaih đuổi theo, Nhăo quay lại nói ngang ngược:

- “Mày và tao thi đấu với nhau bằng dao, ai thắng sẽ được cưới Ngút làm vợ.”

Vì thương người tình, Phaih muốn liều mạng thi đấu với Nhăo, dù biết mình yếu sức hơn Nhăo, nhưng bà con ngăn lại, không cho Phaih đấu, sợ sẽ bị Nhăo chém chết.

Sau cùng, Phaih đành nghe các già làng phân xử, nhận cho Nhăo bồi thường rất là nặng, sau đó Phaih nhường nàng Ngút cho Nhăo lấy làm vợ.

Vì thương nhớ ngời tình và không muốn thấy kẻ tình địch hạnh phúc bên người mình yêu, Phaih đã cùng anh em bà con bỏ làng Kontrang Mơnây ra đi làm ăn sinh sống bên suối Long Loi, và lấy tên làng mới là Kontrang Long Loi.

Con cháu của ông Phaih mỗi ngày thêm nhiều, rồi sau lại có dân các nơi khác tới ở thêm. Ông Phaih chết năm 1941. Nay làng Kontrang Long Loi có số dân 569 người [1]. Con cái cháu chắt của ông Phaih hiện nay vẫn còn ở trong làng Kontrang Long Loi: con cháu bà Cheng…

Còn ông Nhăo ở lại làng Kontrang Mơnây cùng bà con.

Ông Nhăo cũng chết năm 1941, cho tới khi chết, còn rất giàu có, đám ma rất lớn theo lời kể lại của các cụ già hiện nay còn sống ở trong làng Kontrang Mơnây.

Con cháu của ông Nhăo có nhiều, trong số đó có ông Phêrô Ling, học trường Kuênot, làm Yao Phu, ông cưới vợ là bà Maria Seo, người làng Kontum Kơnâm.

Ông Ling đã qua đời tại làng Kontrang Mơnây khoảng năm 1971, thời cha Irênê Nguyễn Bình Tĩnh làm cha sở.

Bà Maria Seo hiện vẫn còn sống với các con cháu ở làng Kontrang Mơnây thuộc xã Đăk La, huyện Đăk Hà. Bà là thân mẫu của chị Anna, nữa tu Dòng Ảnh Phép Lạ Kontum.

Ông Nhăo còn có một người anh tên là Phanxicô Xaviê Biôn, làm chánh tổng, rất giàu có và uy thế trong vùng Kontrang, có tới hai vợ, một là Anna Bĩch, hai là Maria Hiep; Biôn được rửa tội năm 1907, nhưng vẫn đi lại với vợ hai, chú thích về ông có ghi: “ homme de foi mais passioné” [2].

Vì là người có tiếng trong vùng, nên thay vì gọi làng Kontrang Mơnây, người ta còn gọi là làng Kontrang Biôn.

(Truyện này kể theo lời chú Antôn Yor, Yao Phu làng Kontrang Kơla,xã Đăk La, huyện Đăk hà, có sự xác nhận của bà Seo, là con dâu của ông Nhăo. Các số liệu về niên hiệu ghi theo sổ Status Animarum [3] làng Kontrang đang lưu giữ tại Nhà xứ Kon Rơbang).

Địa sở Kon Rơbang-Dak Kâm 22.11.2004
Bok Juxe Chương

(Trích từ: PATER, Gp Kontum 02/2005, trang 25-26).

______________________

Chú thích:

[1] Số liệu của năm viết bài này - 2005

[2] ..."Người có đức tin nhưng đam mê".

[3] ... Sổ ghi chép tình trạng các linh hồn: Rửa tội, hôn phối...

Nhà thờ Kontrang Mơnây cũ

 Nhà thờ Kontrang Mơnây hiện nay

MINH SƠN sưu tầm giới thiệu