Mấy tuần nay nhiều người dân Kon Tum buồn sâu sắc.
Buồn cho Kon Tum mình, dần dần cái hồn quê hương dường như càng ngày càng bị
sứt mẻ. Để chuẩn bị mừng kỷ niệm 100 năm thành lập tỉnh (9/2/1913-9/2/2013),
người ta đã chặt bỏ đi hàng chục cây cổ thụ phía đầu cầu Đăk Bla, cửa ngõ vào
thành phố Kon Tum, gồm những cây dông, cây xà cừ, cây cầy (kơnia) lâu năm.
Trong số đó có 2 cây Dông gần trăm tuổi, phía trước Khách sạn Đăk Bla, đã đứng
đó nơi đầu ngõ thành phố, dãi dầu năm tháng làm chứng tích cho bao thăng trầm
của phố núi nhỏ bé yên bình này.
Ngày xưa còn nhỏ, tôi nghe ông nội tôi (mất 1975 ở
tuổi 96) kể rằng : những gốc Dông ấy được trồng từ khi người ta xây dựng nhà Quản
Đạo. Vào năm 1928 (ngày 20/8), Nam Triều đã lập nên Đạo Kon Tum, trên cơ sở hợp
nhất Phủ Kon Tum và Huyện Tân An (thuộc huyện An Khê), và đặt tri phủ lúc đó là
ông Phùng Duy Cần làm quản đạo đầu tiên. Dinh Quản Đạo đã được xây dựng để làm
nơi làm việc cho quan quyền. Người ta đã trồng một hàng dông trước Dinh, giống
cây này sống lâu năm, tàn lá rộng, thân có gai nhỏ chịu đựng được khí hậu khắc
nghiệt. Sang năm 1929 (ngày 3/12), thị xã (centre urbain) Kon Tum được thành
lập, hàng dông trở thành “cư dân” thành thị, và với hơn 80 năm tuổi, những “lão
cây dông” này đáng tự hào về sức dẻo dai, so với bất kỳ “công trình” có tuổi
nào trong thành phố Kon Tum hiện nay.
Thật vậy, qua thời gian, Dinh Quản Đạo đã không còn
vết tích từ lâu, cầu Đăk Bla cũng thay đổi diện mạo hơn đôi lần, nhưng hàng
dông thì vẫn còn đó, thách thức cùng năm tháng. Đến khi một tượng đài được xây
dựng gần gốc Dông, thì chỉ còn lại 2 cây Dông lớn nhất, tàn đẹp nhất, vẫn phe
phẩy cùng mưa nắng dòng đời.
Không có người Kon Tum nào mà không biết đến địa danh
“Gốc Dông” ở thành phố Kon Tum. (Còn một địa điểm gốc dông nữa chỗ gần ngã tư
Trần Hưng Đạo-Phan Đình Phùng, hàng dông chỗ đó là trước Tòa Khâm Sứ thời xưa).
Nhớ thời bao cấp, “Gốc Dông” trở nên
quen thuộc biết bao! Ai có việc phải đi Gia Lai, Bình Định, hay ngược lên Đăk
Tô, Tân Cảnh .v.v. thì ra “Gốc Dông” mà đón xe. Gốc Dông trở nên điểm hội tụ để
người ra đi xuôi ngược…, rồi ai ai cũng nhớ về Kon Tum da diết, chính nơi điểm
mình đã xuất phát. Hiện thực đó ngày nay vẫn còn. Và vì vậy mà Gốc Dông còn là
nơi qui tụ của cánh “xe ôm” dừng nơi đây để đón khách, dưới bóng râm giữa trưa
nắng gắt hay chiều mưa phùn…
“Gốc Dông” mang hồn quê hương, đằm thắm tình nghĩa như
vậy, sao con người nỡ vô tình ? Sao lại vô cảm nỡ chặt phá một chứng tích lịch
sử ? Theo tin tức, đại diện chính quyền thành phố Kon Tum cho biết (ngày 11-9),
lý do phải chặt bỏ hàng chục cây cổ thụ
này, gồm cả 2 gốc Dông, là để xây dựng “đảo
giao thông”, phân luồng giao thông…, vì khi cầu Đăk Bla (cầu thứ 2!) hoàn thành,
nút giao thông đầu cầu – nơi nhiều tuyến đường đổ về (Phạm Văn Đồng, Phan Đình
Phùng, Nguyễn Huệ, Bạch Đằng, Trương Quang Trọng)…gây ùn tắc, dễ gây tai nạn
khi tham gia giao thông. Hơn nữa, những cây xanh này không thể di thực được nên
không còn cách nào khác là phải chặt hạ (?!) (Theo Tuổi trẻ online ; Pháp luật Tp HCM)
(Ảnh: Tuổi trẻ online)
Gốc Dông bị chặt hạ không thương tiếc !