Ngày 22-9-2012 tới đây sẽ là kỷ niệm 100
năm ngày sinh nhà thơ Hàn Mạc Tử. Đây là một niềm vui cho giới Công giáo vì nhà
thơ được công chúng biết đến rộng rãi nhất và được thương mến nhiều nhất này là
một tín hữu Công giáo trẻ, chết lúc mới 28 tuổi. Sự kiện này đồng thời cũng khiến
chúng ta nhớ đến những khó khăn rất lớn mà Giáo hội Công giáo Việt Nam đang gặp phải
trên lãnh vực văn hóa.
Những trì trệ và khó khăn lớn Giáo hội Công giáo Việt Nam đang gặp phải
trên lãnh vực văn hóa:
- Chữ Quốc ngữ do các thừa sai Công giáo
sáng tạo hơn 400 năm qua và giờ đây đã trở nên công cụ cho mọi sinh hoạt thường
ngày của dân Việt, thế nhưng trên diễn đàn văn học chỉ có duy nhất một tác giả
Công giáo được công chúng biết đến là nhà thơ Hàn Mạc Tử;
- Giới Công giáo bị coi như vắng mặt
trên văn đàn vừa do những hoàn cảnh cụ thể bên ngoài, vừa do Giáo hội Việt Nam chưa quan
tâm đào tạo;
- Không có các nhà văn, nhà thơ thì cũng
không có những người viết kịch bản và làm phim để chuyển tải Tin mừng qua nghệ
thuật;
- Những người được ơn cầm bút đã quá ít, rời
rạc, lại không được khích lệ cho nên không quan tâm phát triển tài năng;
- “Tiếng Việt là gia tài cha ông để để lại
cho con cháu luyện tập để chuyển tải Tin Mừng cứu độ cho thiên hạ lại bị bỏ quên hoặc coi thường, trong khi thiên hạ biết tôi luyện và tận
dụng tiếng Việt để chuyển đạt các tư tưởng chống Chúa, chống Giáo hội” (ĐGM
Micae Hoàng Đức Oanh, lời tựa bộ sưu tập thơ Có Một Vườn Thơ Đạo);
- “Tình trạng viết văn tiếng Việt của các
bạn trẻ ngày nay thật đáng suy nghĩ! Mấy chục năm thời chiến, vừa học vừa nấp
bom tránh đạn, thì thước đo trí thức lấy cộng trừ nhân chia làm chính. Hòa bình
lập lại, cả thầy lẫn trò bị hút vào vi tính và ngoại ngữ, tiếng Việt là tiếng mẹ
đẻ bị bỏ quên, chẳng còn mấy ai chuyên chăm luyện văn, tập viết” (ĐGM Micae
Hoàng Đức Oanh, sđd). Khả năng viết tiếng Việt của sinh viên học sinh trong nước
xuống thấp không tưởng tượng nổi, trở ngại rất lớn cho việc đào tạo các ơn gọi
trẻ trong Hội Thánh – nơi tất cả các Giáo phận và các Dòng tu quốc nội. “Trên
thương trường và các mặt khác của xã hội, tình trạng yếu kém tiếng Việt chẳng
trở ngại gì lắm, nhưng trên cánh đồng của Chúa mà cứ thế, thì người của Chúa lấy
đâu văn chương chữ nghĩa mà rao giảng Tin Mừng?” (ĐGM Micae Hoàng Đức Oanh,
sđd).
Bộ sưu tập thơ kỷ niệm 100 năm ngày sinh Hàn Mạc Tử
Để khơi dậy sinh hoạt sáng tác văn thơ nơi
giới Công giáo, từ hơn 20 năm qua, một vài anh em chúng tôi (linh mục và giáo
dân) đã tìm liên lạc, gặp gỡ và nối kết những người cầm bút. Chúng tôi đã thực
hiện những sưu tập (1) để gom góp những tác phẩm sẵn có và những
cuộc thi sáng tác (2) để phát hiện và vun trồng những tài năng mới.
Dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh Hàn Mạc Tử, là một cột mốc để chúng tôi đúc kết một
giai đoạn làm việc với bộ sưu tập thơ Công giáo mang tên CÓ MỘT VƯỜN THƠ ĐẠO, gồm
4 quyển:
+ Quyển 1: nói riêng về Hàn Mạc Tử, tập
trung vào mảng thơ đạo của anh.
+ Quyển 2: 45 tác giả
thơ Công giáo, có năm sinh từ 1912 đến 1940
+ Quyển 3: 51 tác giả
thơ Công giáo, có năm sinh từ 1941 đến 1955
+ Quyển 4: 44 tác giả thơ Công giáo, có
năm sinh từ 1956 đến 1990
Hiện nay giới văn học vẫn còn ngộ nhận trầm
trọng về thơ đạo của Hàn Mạc Tử. Với những bài viết của một số tác giả Công
giáo sắp xếp có hệ thống, quyển I của bộ sách mong sẽ giúp độc giả có được cái
nhìn chính xác và sâu xa hơn, tiếp cận với tinh thần đạo hạnh và cả kinh nghiệm
tâm linh sâu thẳm đáng kinh ngạc của nhà thơ trẻ tuổi.
140 tác giả ở ba quyển sau gồm 03 giám mục,
32 linh mục, 05 tu sĩ , 03 chủng sinh, 59 giáo dân nam, 01 nam cảm tình viên,
25 giáo dân nữ và 12 nữ tu.
Thế nhưng bài toán cộng rất đáng suy nghĩ.
1 + 140 mà kết quả hình như vẫn chỉ mới là = 1. Sau hơn 400 năm cống hiến chữ Quốc ngữ cho
Dân tộc, giới Công giáo chỉ mới có được một ngôi sao duy nhất trên nền trời văn
học. Ước mong của
nhóm biên tập là bộ sưu tập sẽ tạo điều kiện để sớm xuất hiện những tác giả văn
thơ Công giáo sáng giá có chỗ đứng trên diễn đàn văn học nước nhà.
Linh mục TRĂNG THẬP TỰ
Ghi chú:
(1) Cụ thể là: quyển GÓP NHẶT THƠ CÔNG
GIÁO VIỆT NAM với 40 tác giả (Nxb Thuận Hóa 1998), quyển KINH TRONG SƯƠNG với
15 tác giả (Nxb Phương Đong, 2007) và bộ sách Ở THƯỢNG NGUỒN THI CA CÔNG GIÁO
(6 quyển, Nxb Tôn giáo, 2009)
(2) Ngoài hai cuộc thi chung SEN GIỮA LẦY
(2010) và NHÁNH HUỆ NƯỚC TRỜI (2011), còn có những cuộc thi ở cấp giáo phận tại
Qui Nhơn, Phan Thiết và Xuân Lộc
BỘ SƯU TẬP THƠ CÔNG GIÁO – ĐĂNG KÝ TRƯỚC
NGÀY 10-6-2012
Thực hiện bộ sưu tập thơ Công giáo 4 tập
CÓ MỘT VƯỜN THƠ ĐẠO, ước mơ của Nhóm Biên tập là làm sao phát hành thật rộng
rãi và với giá thật thấp để mọi sinh viên học sinh đều có thể mua được. Nhắm đến
sinh viên học sinh là để thúc đẩy các em quan tâm trau dồi tiếng Việt, chuẩn bị
cho các em, cách riêng những em sẽ dâng mình cho Chúa có khả năng nói và viết
tiếng Việt tốt hơn.
Ưu tiên cho sinh viên học sinh
Việt Nam hiện có 26 giáo phận. Nếu mỗi
giáo phận nhỏ có 1.000 độc giả tìm mua và các giáo phận lớn nhiều hơn, nhu cầu
sẽ lên đến 30.000 bộ. Lúc đầu chúng tôi theo đuổi ý tưởng tìm nguồn tài trợ để
bù lỗ cho 30.000 bộ sách, thế nhưng kinh phí quá lớn sẽ không tìm nổi. Theo lời
khuyên của một số vị khôn ngoan, chúng tôi đã đổi ý: sẽ dừng lại với con số
10.000 bộ đã đăng ký xin giấy phép, phát hành dịp kỷ niệm 100 năm sinh nhật nhà
thơ Hàn Mạc Tử. Sau lễ kỷ niệm, bộ sách sẽ được đưa lên mạng internet cho độc
giả khắp nơi có thể truy cập. Lượng người tiếp cận với bộ sách sẽ vượt trên con
số 30.000 mà khỏi phải tìm nguồn trợ giá.
Tìm nguồn trợ giá
Việc thực hiện 10.000 bộ sách in được tiến
hành, vì hiện nay sách in vẫn còn cần thiết, nhất là đối với những người chưa
biết internet. Tuy nhiên kinh phí để thực hiện 10.000 bộ không nhỏ. Tiền in mỗi
bộ sách hết 110.000 VNĐ. Tổng cộng sẽ lên đến 1 tỷ 100 triệu. Để sinh viên học
sinh mua được, sẽ đề giá bìa đồng đều mỗi quyển 20.000 VNĐ. Mỗi bộ 4 quyển cộng
lại là 80.000 VNĐ và sẽ trừ 25% cho phía phát hành, chỉ thu được 60.000 VNĐ, tức
là mỗi bộ sách phải bù lỗ 50.000 VNĐ. Tổng số bù lỗ sẽ lên đến 500 triệu, chưa
kể lượng sách tặng.
Bộ sách được thực hiện do thao thức của
nhóm biên tập, không có một ngân quỹ chính thức nào bảo trợ. Khi nộp hồ sơ xin
giấy phép, chúng tôi chỉ có được vỏn vẹn 50 triệu VNĐ. Chúng tôi đã gõ cửa một
vài nơi trong và ngoài nước nhưng cho đến lúc này chưa có kết quả. Giáo dân rất
nhanh nhạy đóng góp xây những nhà thờ vật chất nhưng khi nói đến việc xây những
đền thờ tinh thần hình như rất ít người hiểu, in sách bán bù lỗ là chuyện viển
vông… Nó cũng không nằm trong quan niệm thông thường của những người điều hành
các cơ quan tài trợ. Dù vậy chúng tôi cố gắng vận động tối đa để giới thiệu được
cho các bạn trẻ biết đến dòng thơ Công giáo Việt Nam .
Quả là rất khó, thế nhưng việc xây những đền
thờ tinh thần quan trọng không kém gì xây đền thờ vật chất, để vượt thoát những
trì trệ và khó khăn về văn hóa của Giáo hội Việt Nam, cần có một bước đột phá.
Cần phải mạnh dạn đầu tư nếu muốn vun trồng một đội ngũ tác giả văn thơ trẻ.
Nếu không liều thì chuyện tông đồ cho giới
trí thức chẳng bao giờ đạt kết quả. Vì thế, chúng tôi vẫn tiến hành trong tin cậy
và phó thác, học theo kinh nghiệm những người làm nhà thờ, phóng lao rồi theo
lao, đã có ngày đặt viên đá đầu tiên thì sẽ có ngày khánh thành. Năm kia và năm
ngoái chúng tôi đã tổ chức hai cuộc thi văn thơ trên mạng, lần đầu tốn kém khoảng
gần 1/20 và lần sau khoảng 1/10 kinh phí một ngôi nhà thờ nhỏ. Lúc đầu chúng
tôi chẳng có gì nhưng rồi dần dần cũng đâu vào đó. Nếu quý độc giả chung mối đồng
cảm, xin quảng đại giúp chúng tôi theo đuổi công cuộc tông đồ văn hóa cụ thể
này.
Các khoản giúp đỡ xin gởi về:
Lm VÕ TÁ KHÁNH
Tòa Giám mục Quy Nhơn
116 Trần Hưng Đạo
Tp Quy Nhơn – Việt Nam
ĐT: 0935-424-449
Mỗi thứ Bảy hằng tuần linh mục Chủ biên đều
dâng lễ kính Đức Mẹ cầu nguyện cho các ân nhân của công cuộc này. Đức Mẹ sẽ nhớ
đến tấm lòng Quý Vị đã tha thiết muốn xây dựng những đền thờ tinh thần để tôn
vinh Chúa Cứu Thế, Con yêu dấu của Ngài. Nguyện chúc Quý Vị và gia đình luôn an
vui hạnh phúc trong tình yêu Thiên Chúa.
Phân phối qua phòng phát hành sách các Tòa giám mục
10.000 bộ sách cho sinh viên học sinh của
26 giáo phận, bình quân mỗi giáo phận chưa được 400 bộ. Để tránh lạm dụng và để
sách có thể đến tay sinh viên học sinh, chúng tôi sẽ nhờ phòng phát hành sách của
các Tòa Giám mục giúp phân phối. Vì số sách có hạn, các bạn trẻ có nhu cầu nên
nhờ cha xứ đăng ký trước tại phòng phát hành sách giáo phận trước ngày
10-6-2012.
Lm Trăng Thập Tự Võ Tá Khánh
(Nguồn: TTVHQN)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét