TIỂU SỬ LINH MỤC SIMON NGUYỄN THÀNH THIỆT (1886 – 1959)

Linh mục Giáo phận Kon Tum

 

          Cha Simon Nguyễn Thành Thiệt sinh năm 1886. Thụ phong linh mục năm 1917, thuộc Giáo phận Đông Đàng Trong (Qui Nhơn). Vừa mới lãnh chức linh mục, ngài được gởi lên phục vụ trên Miền Truyền Giáo Kon Tum ngay trong năm 1917 (x. Hlabar Lich Misiô Kontum, sanam 1956, tr. 34).

Chúng ta cùng lượt qua đôi nét hoạt động phục vụ của ngài tại Giáo phận Kon Tum:

                   

- Cha sở Kon Trang Mơnei : 1920 – 1922;

            kiêm nhiệm địa sở Hàmong : 1920 – 1931 (x. Echos 5-6/1948, tr. 6 và 7/1948, tr. 7)

- Cha sở Kon Bơbăn :  1922 - 1930 (x. Echos 6/1948)

- Cha sở Kon Trang Mơnei (lần 2) : 1930 – 1939 (có Cha Giuse Châu phó)

  (x. Echos 7/1948 và La Mission des Pays Mois en 1939)

- Cùng với Cha Phaolồ Ban soạn cuốn “Mở Đạo Kon-Tum”,

  Imprimatur MARTIAL  JANNIN, Vic. Apost. Kontum 10/2/1933.

  Nhà in Quinhon 5/1933.

- Quản lý Tạp chí CHỨC DỊCH THƠ TÍN, Địa phận Kon Tum :

   từ 11/1937, thay Cha Phaolồ Ban  (x.. “CHỨC DỊCH THƠ TÍN” số 11/1937, tr. 734)

- Thành lập làng Võ Định (Village Võ-định): khoảng 1937, 1938

   (x. CHỨC DỊCH THƠ TÍN, năm 1939, tr. 959).

- Cha sở Hàmong : 1941 – 1942 (x. Echos 8-9/1947)

- Lễ Bạc Linh mục 1917 – 1942 :  1942 (x. Echos 5/1942, tr. III)

- Cha sở Kon Trang  : 1943 – 1949 (có Cha Giuse Minh phụ tá) (x. Echos 8/1949)

- Bề trên Hội Chức Việc Kon Tum :  1949  (x. Echos 8/1949)

- Giáo sư Chủng viện Thừa sai Kon Tum : 1951 – 1956

  (x.. Hlabar Lich Misiô Kontum, sanam 1956)

- Nghỉ hưu tại Kon Tum : 1957

- Qua đời :  1/9/1959.  An táng tại Kon Tum. Hiện tro cốt đặt tại Chủng viện TS Kon Tum     (bên cánh Nhà nguyện Chủng viện, 2004 - 2011)

         

          Cha Simon Thiệt là một linh mục đạo đức, năng nổ, tận tuỵ, phục vụ nhiều địa sở Kinh-Thượng trong Giáo phận Kon Tum. Đi đến đâu, ngài cũng lo mở mang, gieo trồng cả về đức tin lẫn đời sống vật chất cho dân chúng, khiến ai cũng quí mến, kính phục. Chúng tôi xin trích lại hai đoạn tài liệu sau đây để chúng ta hiểu thêm về con người và công việc của ngài, nơi sở họ chính là Kon Trang Mơnei và các họ phụ cận mà ngài đảm trách:

          “Sau mấy năm về đây có cha Thiệt cùng về làm cha sở, người ra công đốc suất dọn lại trong vườn và sửa sang nhà thờ cho có sự quang bạch hơn, người cũng lo cho có rẫy có ruộng, lại người cũng nông công giúp trợ cho mấy kẻ di cư trước là cho đặng sum vầy một họ, sau cùng lo cho có việc làm. Lại thêm có đường quan lộ đi ngang nên hàng ngày dễ cho người annam lên xuống, và nhờ đó đến nay người annam đã được càng lên đông, hiện nay nhà thờ đã lập thành cao ráo sạch sẽ và quang bạch giữa trời.

          Ngoài ra xung quanh nhà thờ lại được một làng annam độ 2, 30 nóc nhà tranh, và đã có một cổng cao, trên đề mấy chữ: (Village Võ-định) chính người đã dày công khó nhọc lo lắng cho có các tài liệu nhà cửa vườn tược nên làng đông xóm vững trong giữa bấy lâu là rừng hoang núi rậm, được cao rao danh thánh Chúa như ta đã thấy trong đoạn trước và ước gì sau này càng thêm nhiều hơn nữa. Thật cha Thiệt là cha sở họ nầy đã mấy năm chăm bề trồng trỉa nay người mới gặt được một tí tía của giống mà thôi”.

(Trích “Về họ Kon-Trang Mơ-nei, Chương Đài, “CHỨC DỊCH THƠ TÍN”, địa phận Kontum số 70, năm 1939, tr. 960)

          “Tháng Mai năm 1930, cha Đáng đổi qua Kon Bơban, cha Thiệt phải trở về Kon-trang mơnâi. Năm 1934 thêm được làng Kon Kơlô, làng này xưa ở trên làng K. Tơngăng cách chừng 9 cây số và dốc giác khó đi lắm, nay đã dụ được nó xuống nhập với làng K. Tơngăng. Kon Kơlôk xưa cũng ở trên núi cao, rày đã chịu xuống ở dưới bằng. Năm 1923 thêm được một họ Annam, gọi là họ Đức Bà; năm 1937 đã rửa tội được hai làng là Kon Brông và Kon Tây cùng dụ được làng Kon Bô về gần Kon Tây. Làng này xưa cũng bởi Kon Tây, song vì giận nhau, nên ông già Bô rủ chạy lập làng riêng xa Kon Tây đến hơn 9 cây số.

          Nhờ ơn Chúa và công nghiệp các đấng tiền hô, nên địa phận Kon-trang gồm được 13 làng Mọi và 2 làng Annam, nhơn số hơn một ngàn rưỡi…”.

(Trích “Lược tóm gốc-tích  Địa-phận Kon-Trang”, Cha Simon Thiệt, cha sở Kon-trang mơnâi – Echos 11/1944, tr. 5).

Ngoài ra, Cha Simon Thiệt còn là một cộng tác viên đắc lực cho tờ nguyệt san “CHỨC DỊCH THƠ TÍN”, nguyệt san của Hội Chức Việc Giáo phận Kon Tum, sau ngài là Chủ bút kiêm quản lý Nguyệt san này (từ 11/1937). Ngài cũng là Bề trên của Hội Chức Việc vào năm 1949. Ngoài nhiều bài viết về huấn giáo, về lịch sử in trong “CHỨC DỊCH THƠ TÍN”, Cha Simon Thiệt còn để lại một tác phẩm vô cùng quí giá về truyền giáo Kon Tum, đó là cuốn “MỞ ĐẠO KON TUM”, soạn chung với Cha Phaolô Lê Đình Ban, được Đức Cha Martial Jannin (Phước) chuẩn nhận, Nhà in Qui Nhơn xuất bản tháng 5/1933. Về cuốn sách này, Cha Antôn Ngô Đình Thận (qua đời 1982) đã ghi chú nơi đầu sách là “Bổn MỞ ĐẠO không mấy ai còn giữ”.

          Nay Ban Truyền Thông Giáo Phận Kon Tum cho đánh vi tính lại và giới thiệu đến mọi thành phần dân Chúa cuốn sách quí này. Xin Chúa thương cho linh hồn Cha Simon Thiệt và Phaolô Ban được hưởng nhan thánh Chúa.

         

                                                                                                        MINH SƠN tổng hợp

                                                                                                                  5.11.2011