Lược sử công cuộc truyền giáo vùng đất cực nam Giáo phận Kontum: “THUẦN-MẪN BUÔN-UIN”

THUẦN-MẪN BUÔN-UIN là vùng đất truyền giáo thuộc Giáo phận Kon Tum, có bề dày lịch sử, và đức tin của tín hữu người Kinh cũng như dân tộc nơi đây đầy sức sống. Tuy nhiên, trên thực tế vùng đất này vẫn đối mặt với bao khó khăn và thách đố, do vị trí địa lý xa xôi cách trở và cả vấn đề địa giới hành chính, đã thêm phần cản trở việc đẩy mạnh truyền giáo nơi vùng đất đang hồi sinh này.

Địa giới THUẦN-MẪN BUÔN-UIN ngày nay thuộc xã Ea H'leo, huyện Ea H'leo, tỉnh Đắk Lắk.

Từ những năm 1945, Ea H’leo thuộc huyện Buôn Hồ, huyện Buôn Hồ lúc bấy giờ chiếm toàn bộ phần phía bắc cao nguyên Đắk Lắk gồm huyện Ea H’leo, Krông Búk, Krông Năng, Cư M’gar, Ea Súp và một phần của huyện Ea Kar ngày nay. Ranh giới của huyện Buôn Hồ cực bắc là buôn Shăm (nay là xã Ea H’leo), cực đông giáp huyện M’Drăk, cực nam giáp huyện Ea Kar và cực tây từ Buôn Gia Wầm về Ea Súp. Về tôn giáo, tỉnh Đắk Lắk thuộc giáo phận Kon Tum (đến năm 1967 mới tách thành giáo phận Ban Mê Thuột).

Từ năm 1959 (theo Nghị định 1746, ngày 22.12.1959 của Chính quyền Sài Gòn), thì Ea H'leo (lúc đó không bao gồm Thuần Mẫn) là một tổng thuộc quận Cheo Reo của tỉnh Pleiku. 

Từ năm 1962 (Sắc lệnh 186, ngày 1.9.1962), tách một phần phía nam của tỉnh Pleiku thuộc địa giới Cheo Reo và một phần phía bắc của tỉnh Đắk Lắk (huyện Thuần Mẫn) thành lập tỉnh Phú Bổn, gồm các quận Phú Túc (nay là huyện Krông Pa). quận Phú Thiện (nay là huyện Ia Pa, huyện Phú Thiện và thị trấn Ayun Pa), quận Thuần Mẫn (nay là huyện Ea H'leo) và thị xã Hậu Bổn (thị trấn Cheo Reo cũ), tỉnh lỵ đặt tại thị xã Hậu Bổn. Địa giới tỉnh Phú Bổn giữ nguyên cho tới năm 1975; về tôn giáo Phú Bổn thuộc giáo phận Kon Tum.

Sau ngày giải phóng, tháng 7 năm 1975, sáp nhập thị xã Hậu Bổn và quận Thuần Mẫn (Đông Cheo Reo và Tây Cheo Reo) thành huyện Cheo Reo, thuộc tỉnh Đắk Lắk. 

Đến tháng 1 năm 1976, theo Quyết định của Chính phủ, huyện Cheo Reo được chuyển giao về tỉnh Gia Lai – Kon Tum, riêng phần huyện Tây Cheo Reo (địa phận Ea H’leo) được sáp nhập vào huyện Krông Búk, tỉnh Đắk Lắk. Từ đó về hành chính Thuần Mẫn - Buôn Uin thuộc về tỉnh Đắk Lắk.

Ngày 8.4.1980, huyện Ea H’leo được thành lập, tách ra từ huyện Krông Búk, gồm 4 xã là Ea Khal, xã Dliê Yang, xã Ea Sol và xã Ea H’leo. Nên hiện tại Thuần Mẫn - Buôn Uin thuộc huyện Ea H'leo ngày nay.

Để tìm hiểu thêm về vùng đât truyện giáo này, cũng như đặt ra vấn đề cần phải làm gì với những khó khăn thách đố trước mắt, kontumquehuongtoi xin trân trọng giới thiệu bài tìm hiểu sau đây: "Lược sử công cuộc truyền giáo vùng đất truyền giáo cực nam Giáo phận Kon Tum: Thuần Mẫn - Buôn Uin", của linh mục Gioakim Nguyễn Hoàng Sơn, ban Truyên Thông Gp Kon Tum. Ngài từng là cha sở Phú Bổn một thời gian khá dài trước đây, và cũng đã từng khắc khoải, lăn lộn tìm đến với anh chị em vùng này để tạo nên những nền móng ban đầu, và hy vọng thành quả sẽ ngày một tiến triển tốt đẹp hơn trong tương lai.

XIN MỜI BẤM VÀO LINK DƯỚI ĐÂY XEM VÀ TẢI BẢN PDF :

Thuan_Man_Buon_Uin.pdf

Minh Sơn