Trong hai ngày 04-05/07/2025, tại Trung Tâm Hành Hương Đức Mẹ Măng Đen, các Giáo Lý Viên – Huynh Trưởng Giáo Phận Kon Tum đã qui tụ họp mặt truyền thống mừng bổn mạng. Vì lý do mục vụ, lễ bổn mạng mừng kính Chân phước Anrê Phú Yên 26/07 được tổ chức vào hôm nay, cũng là dịp hành hương Năm Thánh Hy Vọng 2025.
Ngày thứ nhất: Thánh lễ mừng kính Chân phước Anrê Phú Yên
Chương trình bắt đầu vào lúc 13g00, thứ sáu ngày 04/07/2025. Cha Gioan Baotixita Trần Minh Đức đã khai mạc ngày mừng bổn mạng và hành hương có chủ đề: “Hiệp hành trong hy vọng”, với sự hiện diện của quý Cha đặc trách giáo lý các Giáo Hạt, quý Sơ, quý Thầy và Ban điều hành các ban ngành của Ban Giáo Lý Giáo phận, và khoảng 1.100 GLV-HT đến từ hai vùng Kon Tum và Gia Lai. Trong ngày thứ nhất này, các GLV-HT sinh hoạt chung, giao lưu với nhau…
Đến 15g30, Thánh lễ khai mạc mừng kính Chân phước Anrê Phú Yên được cử hành do Cha Gioan Baotixita Trần Minh Đức, đặc trách Ban giáo lý chủ tế và quý Cha đồng tế.
Từ ngày 01- 03/07/2025, quý linh mục và cựu chủng sinh các thế hệ đã qui tụ về Chủng viện Thừa sai Kon Tum để cùng nhau tạ ơn Chúa, mừng kỷ niệm 90 năm thành lập Chủng viện (1935-2025) – Ngôi Trường cổ kính, thân thương, qua dòng thời gian vẫn đang âm thầm vươn mình giữa trời xanh và đại ngàn Tây Nguyên.
Tay bắt mặt mừng,, những ánh mắt thân thương, những nụ cười nồng ấm…Tất cả ký ức như ùa về, làm sống lại biết bao hoài niệm vui tươi sống động, cả những bùi ngùi tiếc nhớ về một thời cùng nhau tu học dưới mái trường Chủng viện: Ơn Trời – Tình Thầy – Nghĩa Bạn.
Thánh Lễ Tạ Ơn
Cao điểm của cuộc Hội Ngộ Về Nguồn là thánh lễ tạ ơn vào lúc 17g00 ngày 01/07/2025, do Đức Cha Aloisiô Nguyễn Hùng Vị, Giám mục Giáo phận Kon Tum chủ tế. Đức Cha cũng là một thành viên của đại gia đình Chủng viện, nhập học năm 1963 (CVK63).
Thánh lễ được cử hành tại Nhà Nguyện thân thương của Chủng viện, với sự hiện diện của Cha Tổng đại diện, quý Cha giáo, quý Cha trong Ban Giám đốc Chủng viện, quý Cha Hạt trưởng, quý Cha Bề trên và quý Cha đồng tế; các Cựu chủng sinh qua các thời kỳ, ở trong nước và hải ngoại; quý Thầy phó tế và các chủng sinh các lớp hiện tại. Ngoài ra còn có sự đại diện hiệp thông của quý Sơ, các Chú Yao Phu, các thành viên Gia đình Phanxicô Xaviê, quý ân thân nhân và cộng đoàn dân Chúa.
Trước khi bước vào thánh lễ, Cha Phêrô Nguyễn Văn Hiền, Giám đốc Chủng viện Thừa sai Kon Tum thay mặt cho Gia đình Chủng viện có lời chào mừng, nói lên lòng tri ân và niềm vui được đón tiếp Đức Cha, quý Cha và mọi thành phần cộng đoàn xa gần về đây dâng thánh lễ tạ ơn mừng 90 năm Chủng viện.
Mở đầu thánh lễ, Đức Cha Aloisiô gợi lại chính tại ngôi nhà này, từ năm 1935, lớp đầu tiên của Chủng viện đã khai giảng, và với thời gian – có khi liên tục, có khi đứt đoạn, việc đào tạo linh mục ở Chủng viện này vẫn luôn luôn được tiếp tục. Đó là một hồng ân của Thiên Chúa ban cho Giáo phận chúng ta. Đức Cha mời gọi tất cả mọi thành phần hiện diện cùng nhau dâng lời tạ ơn Chúa và xin Chúa chúc lành cho Chủng viện, để hoa trái phát xuất từ Chủng viện làm vinh danh Chúa trên miền đất Tây Nguyên, đặc biệt trong Giáo phận Kon Tum.
Trong phần chia sẻ Lời Chúa, Đức Cha nhấn mạnh và xác tín Chúa Thánh Thần đóng vai trò quan trọng và cần thiết trong đời sống làm người, làm con Chúa và nên người tốt lành thánh thiện. Chúa Thánh Thần nói qua tiếng lương tâm của con người. Không có Chúa Thánh Thần thì tội lỗi sẽ lan tràn, và niềm tin của người môn đệ Chúa sẽ nên hèn yếu.
Ngày 09 tháng 12 năm 2024, giáo xứ Thanh Bình (giáo hạt Chư Prông, tỉnh Gia Lai) đã long trọng mừng lễ Đức Maria vô nhiễm nguyên tội, bổn mạng của giáo xứ. Đồng thời hôm nay HĐMVGX tân cử cũng sẽ tuyên xưng đức tin và nhận nhiệm vụ nhiệm kỳ 2024-2028.
Thánh lễ được cử hành vào lúc 9 giờ 30 do Cha chính xứ Gioakim Phạm Thái Tuyên, SDB chủ tế. Đồng tế có Cha Bề trên Giuse Nguyễn Đình Phúc và quý Cha thuộc cộng đoàn Don Boscô Chư Prông cũng như một số quý Cha trong giáo hạt.
Hiệp thông dâng thánh lễ có quý tu sĩ nam nữ, quý đại diện HĐMV các giáo xứ bạn, quý khách và cộng đoàn dân Chúa giáo xứ Thanh Bình.
Đoàn rước kiệu Đức Trinh Nữ Maria và các Cha đồng tế tiến vào nhà thờ.
Trong lời mở đầu thánh lễ, Cha chủ tế mời gọi cộng đoàn chiêm ngưỡng đặc ân vô nhiễm nguyên tội của Đức Maria, với đặc ân này, Mẹ đã đưa nhân loại vào trong chương trình cứu độ của Thiên Chúa. Vì vậy dâng thánh lễ hôm nay, chúng ta cầu xin Thiên Chúa cho mỗi người biết noi gương Mẹ, luôn mở lòng ra để lắng nghe tiếng Chúa, để được Chúa ban cho những ơn cần thiết hầu sống trong sạch, tránh xa tội lỗi và sống đức tin trưởng thành hơn.
Trong phần chia sẻ Lời Chúa, Cha chủ tế đề cập đến thực trạng thế giới ngày nay đang bị ô nhiễm trầm trọng về môi trường cũng như về mặt tinh thần, nhất là tội lỗi đang làm hủy hoại cuộc sống. Con người thời nay đang khao khát những điều làm cho bản thân tồn tại và phát triển. Vì thế, mừng lễ Đức Mẹ vô nhiễm hôm nay là cơ hội để chúng ta cầu xin Chúa ban cho mỗi người biết nhìn lên Mẹ, bắt chước Mẹ sống một đời sống trinh trong, một đời sống có tình yêu Thiên Chúa trong tất cả mọi hoạt động của mình. Nhờ đó bản thân mỗi người, gia đình và giáo xứ hy vọng được Thiên Chúa chúc phúc và ban bình an.
Ngay sau phần phụng vụ Lời Chúa đã diễn ra nghi thức tuyên hứa của các thành viên HĐMVGX tân cử. Cha chính xứ tuyên bố những vị này đã chính thức là những thành viên của HĐMVGX trong nhiệm kỳ 4 năm (2024-2028), và mời gọi cộng đoàn tạ ơn Chúa và cầu nguyện cho HĐMVGX nhiệm kỳ mới biết cộng tác với nhau và với chủ chăn trong việc phục vụ dân Chúa.
TỌA ĐÀM VỀ DI SẢN SẤM TRUYỀN CA (1670) của LM. LỮ Y ĐOAN (1608-1678)
TẠI QUI NHƠN 22.09.2024
Mời mọi người cùng nghe những lời chia sẻ của các tham dự viên, sau buổi toạ đàm.
Ban văn hoá Giáo phận Qui Nhơn
Thực hiện: Minh Thọ
MC: Huỳnh Dạ Thảo
===================
TỪ SẤM TRUYỀN ĐẾN THÁNH KINH – NGÓT 400 NĂM TIN MỪNG ĐƯỢC LOAN BÁO TRÊN ĐẤT VIỆT
WGPKT(19/10/2024) KONTUM – Từ buổi Tọa Đàm Về Di Sản Sấm Truyền Ca (1670) Của Linh Mục Lữ Y Đoan (1608-1678) tại Tiểu Chủng Viện Qui Nhơn ngày 22/09/2024, chúng tôi xin tìm hiểu về “Sấm truyền” trong đạo Công giáo. Trong bối cảnh chúng ta đang được mời gọi “Cùng nhau loan báo Tin Mừng” (Thư Mục vụ 2025 của HĐGMVN), thì các di sản cha ông để lại luôn là những bài học quý giá, là dịp tốt để mọi người nhìn lại quá khứ mà tạ ơn Chúa vì muôn hồng ân Chúa đã thương ban cho Giáo Hội và Quê Hương Việt Nam, đồng thời lấy đà tiến về phía trước với tâm tình hăng say truyền giáo như các cha ông tổ tiên.
Mừng lễ Chúa Thăng Thiên, vào lúc 14g00 Chúa Nhật 12/05/2024, Xứ Đoàn Têrêxa Avila thuộc giáo xứ Thánh Tâm, giáo phận Kon Tum đã tổ chức “Rung Chuông Vàng” Giáo Lý.
Chương trình đã tạo ra sân chơi cho các em học sinh giáo lý trong giáo xứ, với sự đồng hành của Thầy Sáu đặc trách giáo lý, quý Sơ và các Giáo lý viên – Huynh trưởng.
Chia sẻ một vài tâm tình trước cuộc thi, cha chính xứ Phêrô Ngô Đức Trinh cho rằng đây là một sân chơi bổ ích cho các bạn trẻ. Học mà chơi, chơi mà học. Cha chúc cho các em vui chơi hết mình, trung thực và ra sức học hỏi.
Cuộc thi diễn ra với các phần thi dành cho từng khối: Khai tâm – Rước lễ – Thêm sức – Bao đồng và Vào đời. Mỗi khối thi đều có xen kẽ phần thi dành cho khán giả.
Sau mỗi phần thi của mỗi khối đã chọn ra các em đoạt giải nhất, nhì, ba. Cha sở, Cha phó, Thầy sáu và Ông câu chánh đại diện giáo xứ trao cho các em đoạt giải những phần thưởng khích lệ.
“Đố vui giáo lý”, “Rung chuông vàng”…là những hoạt động thực tế đầy ý nghĩa, tạo không khí thi đua và tìm hiểu, học hỏi Kinh Thánh, giáo lý, lịch sử Giáo hội, lịch sử giáo xứ trong hàng ngũ các bạn trẻ. Mô hình này cần được nhân rộng, đáng để các Xứ đoàn ở các nơi học hỏi kinh nghiệm và tổ chức nơi giáo xứ mình.
Ngày 01/05/2024, cộng đoàn Giáo xứ La Sơn (Giáo hạt Mang Yang) đã long trọng tổ chức mừng lễ Thánh Giuse thợ, bổn mạng của Giáo xứ. Từ ngày hôm trước, mọi thành phần trong Giáo xứ đã cùng nhau lo quét dọn, sửa sang trong và ngoài nhà thờ thật chu đáo, khang trang để đón tiếp quý Cha và các tín hữu về tham dự thánh lễ.
Thánh lễ bắt đầu vào lúc 9g00, do Cha chính xứ Ephrem Trương Cường chủ tế. Ngoài ra còn có quý Cha nguyên chính xứ, quý cha quê hương La Sơn và quý Cha đến từ các giáo xứ bạn đồng tế. Hiệp dâng thánh lễ có quý nam nữ tu sĩ, quý khách và cộng đoàn giáo xứ La Sơn.
Mở đầu thánh lễ, Cha chính xứ Ephrem Trương Cường đã chào mừng quý Cha đồng tế, quý tu sĩ nam nữ và toàn thể cộng đoàn hiện diện, đồng thời nói lên ý nghĩa của ngày lễ bổn mạng năm nay.
“Hôm nay không chỉ là ngày lễ bổn mạng như mọi năm, mà ngày hôm nay có một dấu mốc lịch sử: đó là La Sơn đưọc 102 năm hình thành và phát triển (1922-2024). Nói theo kiểu thế gian: La Sơn năm nay có một – không – hai ! Có một – không – hai đó là hình ảnh thiết nghĩ rằng rất phù hợp với giáo xứ La Sơn”.
Cha sở gợi nhắc lại một một số dấu ấn trên đoạn đường giáo xứ vừa đi qua, ghi đậm tình thương quan phòng của Thiên Chúa:
“-Cách đây 20 năm, cũng chính anh chị em giáo xứ La Sơn, chính anh chị em trong Ban Chức việc đã khởi xướng để xây dựng ngôi thánh đường hiện nay, từ công lao cống hiến của anh chị em. Đó là có một – không – hai.
-Rồi được nghe nói rằng tất cả bà con trong giáo xứ ai có những cây mít nào đều chặt hết để góp lại đưa gỗ về đóng trần la-phông mít của nhà thờ La Sơn hiện nay, như anh chị em thấy. Đó cũng là có một – không – hai.
-Rồi tại giáo xứ La Sơn có khá nhiều ơn gọi tận hiến làm linh mục dòng và triều, số tu sĩ nam nữ xuất thân từ giáo xứ La Sơn hôm nay cũng khá nhiều. Đó cũng là có một – không – hai.
-Rồi anh chị em giáo xứ La Sơn, ở đây 99% là người Quảng Bình, cho nên họ đọc cung giọng người Quảng Bình, tiếp xúc văn hóa người Quảng Bình. Vậy đó cũng là có một – không – hai.
-Nói về tình yêu của Chúa, La Sơn cũng có một – không – hai về ân sủng Chúa ban cho chúng ta, rất đặc biệt qua 102 năm”.
Vào lúc 9g30 Thứ Ba ngày 30/04/2024, cộng đoàn Giáo xứ Ninh Đức (Giáo hạt Chư Păh, Vùng Gia Lai) đã hân hoan chào đón Đức Cha Aloisiô Nguyễn Hùng Vị – Giám mục Giáo phận Kon Tum đến viếng thăm mục vụ và chủ sự Thánh lễ Tạ ơn mừng 50 năm thành lập giáo xứ (1974-2024). Đồng thời mừng bổn mạng Giáo xứ là lễ Thánh Giuse thợ (01/05), và nhân dịp này có 24 con em trong Giáo xứ (Kinh và Jrai) lãnh nhận Bí tích Thêm sức.
Đồng tế với Đức Cha có Cha Luy Nguyễn Quang Vinh, Đại diện Giám mục Vùng Gia Lai, cha chính xứ Phêrô Nguyễn Ngọc Trường và một số quý Cha trong Giáo phận. Hiệp dâng thánh lễ có quý tu sĩ, các thành viên Hội đồng Mục vụ giáo xứ bạn, quý khách và cộng đoàn tín hữu giáo xứ Ninh Đức.
Trước khi bước vào thánh lễ, Cha chính xứ Phêrô Nguyễn Ngọc Trường đã có lời chào mừng Đức Cha Giáo phận, quý Cha, quý tu sĩ nam nữ và mọi thành phần dân Chúa, vì tình thương hôm nay đã về đây cùng chung lời tạ ơn và cầu nguyện cho Giáo xứ. Tiếp đến một vị đại diện đã lược qua đôi nét lịch sử của Giáo xứ Ninh Đức. Theo đó, Họ đạo Ninh Đức được hình thành từ năm 1958 theo chính sách di dân từ Quảng Ngãi lên Tây Nguyên lập nghiệp. Ban đầu chỉ khoảng 80 giáo dân, trực thuộc Giáo xứ Đức Bà Biển Hồ, đến nay cũng đã tròn 66 năm hành trình đức tin (1958-2024). Đến năm 1974. Họ Ninh Đức được nâng thành Giáo xứ với Cha sở tiên khởi là Cha G.B Nguyễn Hoa Viên. Trãi qua biết bao thăng trầm, có giai đoạn dường như ngưng trệ (1982-2005), Giáo xứ vẫn luôn sống trong tình thương bao bọc của Thiên Chúa để rồi trưởng thành và vươn lên, ngày nay gồm một cộng đoàn người Kinh và ba họ đạo dân tộc Jrai với tổng số 1.059 giáo dân.
Mở đầu thánh lễ, Đức Cha Aloisiô chia vui với Giáo xứ Ninh Đức trong dịp lễ đặc biệt này, và mời gọi cộng đoàn hiện diện sốt sắng dâng thánh lễ để tạ ơn Chúa và cầu nguyện xin Chúa, nhờ lời chuyển cầu của Thánh Giuse thợ, tiếp tục ban ơn cho Giáo xứ những ơn cần thiết, nhất là ơn sống đức tin, đức cậy, đức mến, để mọi thành phần dân Chúa trong Giáo xứ sống đẹp lòng Chúa ở trần gian và sẽ được Chúa thưởng ban Nước Trời như thánh Giuse, bổn mạng của Giáo xứ.
Sau phần chia sẻ Lời Chúa, Đức Giám mục đã cử hành nghi thức ban Bí tích Thêm sức cho 24 em. Các em sốt sắng lặp lại lời tuyên xưng đức tin và trang nghiêm tiến lên để được Đức Giám mục xức dầu ban ơn Chúa Thánh Thần.
Vào cuối thánh lễ, một vị đại diện Giáo xứ và các em lãnh nhận Bí tích Thêm sức đã bày tỏ tâm tình tri ân Đức Cha Giáo phận, quý Cha đồng tế, quý tu sĩ nam nữ, quý Chức và các Giáo lý viên – Huynh trưởng, cùng toàn thể cộng đoàn đã hiệp dâng thánh lễ cầu nguyện cho Giáo xứ cũng như cho các em, và đã cộng tác nhiệt tình để thánh lễ hôm nay diễn ra trang trọng, tốt đẹp
Tạ ơn Chúa 50 năm qua với bao thăng trầm của cuộc sống gắn liền với mảnh đất truyền giáo Tây Nguyên. Với sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần – Ngài là Ngọn Lửa Tình Yêu soi rọi vào quá khứ, bùng lên trong hiện tại và lan tỏa đến tương lai, liên kết mọi tâm hồn hiệp thông với nhau trong Giáo xứ Ninh Đức, để cùng nhau tiếp tục sống và làm chứng tình yêu của Chúa giữa lòng Giáo Hội và xã hội hôm nay.
Ngày 24.02.2024, Lễ Giỗ lần thứ 40 của Đức Cố Giám mục Paul Léon Seitz Kim (24.02.1984-24.02.2024), nguyên Giám mục Giáo phận Kon Tum 1952-1975.
Xin tưởng nhớ và hiệp ý cầu nguyện cho ngài.
ĐỨC CHA PAUL SEITZ (KIM) TẠI CÔNG ĐỒNG CHUNG VATICAN 2
Lm J-B Itcaina, MEP
Trong phiên khoáng đại của kỳ họp thứ nhất, Đức Cha Paul Seitz (Kim), giám mục giáo phận Kontum, đã phát biểu ba lần. Các bài phát biểu này do cha Jacques Dournes, MEP, (1922-1993), biên soạn – ngài là thư ký và chuyên viên riêng về thần học của Đức Cha tại Công Đồng chung. Còn cha Joseph Pierron, MEP (1922-1999), dịch các bài phát biểu này sang tiếng La Tinh. Lúc đó ngài đang ở Roma để chuẩn bị lấy bằng Tiến Sĩ Kinh Thánh. Ở đây, chúng tôi chỉ trình bày tóm tắt các lần phát biểu của Đức Cha.
1. Lần phát biểu đầu tiên là ngày 05 tháng 11 năm 1962, trong phiên họp về phụng vụ. Ngài nói trên hàng trăm ngàn người sắc tộc thiểu số ở Cao Nguyên Việt Nam, chỉ có 5% được rao giảng Tin Mừng. Trở ngại lớn nhất trong việc rao giảng Tin Mừng là cách diễn đạt đạo, nhất là nghi thức phụng vụ của chúng ta không hội nhập được với nền văn hoá của các sắc dân này.
Tôn giáo của các sắc tộc thiểu số này có tính cách cộng đồng, bắt nguồn từ các huyền thoại cổ xưa, có nghi lễ riêng và các vật tế thần. Tôn giáo của họ bao gồm một lễ vật duy nhất, ngoài ra không có sự cầu khẩn hay chúc phúc nào khác. Các lời kinh nguyện trong nghi lễ tế thần là những lời thánh, bất di bất dịch, được đọc bằng tiếng bản xứ. Khi tham dự vào việc cúng thần, mỗi người dâng cúng lễ vật rồi sau đó ăn vật cúng thần này.
Việc Giáo Hội dùng tiếng La Tinh trong phụng vụ tạo ra những suy nghĩ như sau : “Đạo của cha không thích hợp với chúng tôi”. Vì vậy, Đức cha xin Giáo Hội hãy có những thích nghi cần thiết để công việc truyền giáo được dễ dàng hơn nơi các nền văn hoá này.
2. Lần thứ hai ngài phát biểu là ngày 13 tháng 11 năm 1962, trong phiên họp về nghệ thuật thánh. Lần nảy ngài phát biểu nhân danh Hội đồng Giám mục Việt Nam. Ngài đề cập đặc biệt đến các điểm sau đây :
-Làm sao cho nghệ thuật thánh phục vụ cho phụng vụ.
-Làm sao cho chỉ Đức Kitô trên Thánh Giá được đặt cao trên bàn thờ. Nhưng cũng phải có chỗ cho ảnh tượng Mẹ Thiên Chúa.
-Còn những ảnh tượng khác của Chúa Giêsu và Mẹ của Ngài, đã được làm phép trọng thể, thì không chỉ được dùng như là để trang trí, mà phải có một vai trò trong phụng vụ, như sách Kinh Thánh.
– Làm sao cho công trình xây dựng dành cho việc phượng tự không xa lạ với người ngoại giáo, nó còn là dấu chỉ hiện diện của Chúa Kitô, và là ngôi nhà thờ của người nghèo, có đủ những đặc điểm như : tính đơn giản, chân lý và sự khó nghèo.
3. Lần phát biểu thứ ba của Đức Cha là ngày 19 tháng 11 năm 1962, về lược đồ tín lý các nguồn gốc Mạc Khải. Ngài đưa ra những ý kiến nghiêm khắc về lược đồ này. Ngài nói có nhìều đìều đã được khẳng định không làm thỏa mãn, chẳng hạn như những điều có liên quan đến sự không thể sai lầm và linh ứng trong Kinh Thánh. Cựu Ước và Tân Ước cũng chưa đủ nối kết lại với nhau. Lược đồ này còn tạo ra ngờ vực đối với những ai miệt mài trong công việc nghiên cứu. Tinh thần mà lược đồ này được cưu mang cho thấy có một sự giữ thế thủ, điều này không thích hợp với Công Đồng. Ngài nói không thể sửa đổi luợc đồ này. Trước khi chuyển qua nghiên cứu các đề mục, cần phải tiến hành việc bỏ phiếu.
Ngoài ba lần phát biểu trên, Đức Cha Paul Seitz còn có khoảng 12 bài tham luận tại Công Đồng về các lược đồ khác : nhất là lược đồ về Giáo Hội, rồi về Đại Kết, Tông Đồ Giáo Dân, Đời Sống và Sứ Vụ Linh Mục, về các Giáo Hội Công Giáo Đông Phương, Tự Do Tôn Giáo, Giáo Hội trong Thế Giới Ngày Nay, về Hoạt Động Truyền Giáo của Giáo Hội. Ngài chủ yếu phê bình tất cả các lược đồ này là không đủ ăn khớp với Hiến Chế về Giáo Hội Lumen Gentium, là Hiến Chế tín lý chỉ đạo các lược đồ khác.
Trích: “Interventions des Pères conciliaires MEP au Concile Vatican II” – Lm J-B Itcaina, MEP.
Linh mục Phil. Nguyễn Hữu Tiến chuyển ngữ
Nguồn: giaophankontum.com
Đức Cha Paul Seitz Kim yết kiến ĐGH Gioan 23 tại Công Đồng Chung Vatican 2, Rôma ngày 18.11.1962
Các Đức Giám mục Việt Nam và ĐGH Gioan 23 tại Công Đồng Chung Vatican 2, Rôma ngày 18.11.1962