Ngày 22/06/1967, Đức Thánh Cha Phaolô VI ban Sắc chỉ Qui Dei Benignitate thiết lập giáo phận Ban Mê Thuột gồm 3 tỉnh: Đăklăk (Gp Kontum), Quảng Đức và Phước Long (Gp Đà Lạt). Giáo phận mới trải rộng trên diện tích 21.723 km2 với dân số 290.800 người, gồm: người Kinh, Thượng, Mường, Nùng, Thái. Đồng thời với Tông sắc "Qui omnium Catholicae", Đức Thánh Cha Phaolô VI đã bổ nhiệm linh mục Phêrô Nguyễn Huy Mai (Sinh 03/07/1913-Lm 29/06/1941-Gm 15/08/1967-Qđ 04/08/1990) làm giám mục tiên khởi giáo phận Ban Mê Thuột. Ngài được tấn phong giám mục ngày 15/8/1967, tại Sài Gòn; Tựu chức Gm BMT ngày 22/08/1967. Khi thành lập, giáo phận có 55 linh mục, 33 giáo xứ với 56.719 giáo dân.
Nhân dịp mừng kỷ niệm Kim Khánh thành lập giáo phận Ban Mê Thuột (22/06/1967- 22/06/2017), và cũng là dịp tạ ơn 80 năm thành lập Giáo xứ Ban Mê Thuột - Gx Thánh Tâm (Nhà thờ Chính tòa) BMT ngày nay (30/03/1937-30/03/2017), chúng tôi xin đóng góp một vài sưu tầm nho nhỏ cùng hiệp thông với niềm vui lớn của Gp BMT và Gx Thánh Tâm-nhà thờ Chính tòa BMT."
Nhà thờ Chính tòa BMT (Gx Thánh Tâm) 2017
_________________________________________________
THẦY PHAOLÔ HIỀN (.?.-1946)
Thầy Phaolô Đỗ Hữu Hiền (.?.-1946)
1. Đôi nét về gia đình và
ơn gọi truyền giáo.
THẦY HIỀN, tên đầy đủ là Phaolô
Đỗ Hữu Hiền, sinh năm ? [1], nguyên quán thuộc
giáo họ Hòa Mục, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định.
Cha là ông Câu Tỏ (gọi theo tên con); mẹ không rõ tên.
Gia đình ở giáo họ Hòa Mục, Phù Cát, Bình Định, gồm 10 anh
chị em:
Thứ 2: Đỗ Thị Tỏ (tức bà Câu Chân ở giáo họ Suối Nổ),
3: Đỗ Thị Rạng (tức bà Ba Phú ở giáo họ Suối Nổ),
4: Đỗ Thị Ngời (tức bà Bốn Hoan ở thị trấn Phù Mỹ)
5: Không rõ tên
6: Không rõ tên
7: Không rõ tên
8: Cha Micae Đỗ Thiên (Lm giáo phận Qui Nhơn).
9: Không rõ tên
10: Đỗ Thiều (tức ông Câu Vang ở giáo họ Hòa Mục)
Dư: Đỗ Hữu Hiền
Thầy Hiền là em út, thứ dư, nên khi lên Kontum còn được gọi là ông Dư Hiền ở Kontum.
Sinh ra và lớn lên trong một họ đạo kỳ cựu và gia đình truyền
thống đạo đức, cậu Phaolô Đỗ Hữu Hiền đã dâng mình cho Chúa trong Hội Thầy Giảng
của Gp Qui Nhơn. Hội Thầy Giảng đã có từ lâu đời, do cha Alexandre de Rhodes (Đắc Lộ) lập từ năm 1630 ở Gp Đàng Ngoài...Gp Đông Đàng Trong (Qui Nhơn) thời ĐC Cuénot Thể có Hội Thầy Giảng đào tạo các thầy đi giúp các cha sở trong việc truyền giáo. Các thầy phải giữ 3 lời khấn: "Suốt đời phụng sự Hội Thánh - Không bao giờ lấy vợ - Vâng lời Bề trên hoặc các Linh mục". Đến năm 1926, cha Sion Khâm (sau làm Gm Kontum) đã thay thế Hội Thầy Giảng bằng "Dòng Sư Huynh Thánh Giuse". Qua thời gian tu học trở thành Thầy giảng
thực thụ, thầy Hiền nhiệt thành ra đi đem Tin Mừng đến cho mọi người.
Nối gót người anh thứ tám là cha Micae Thiên, thụ phong Lm năm 1895, tình nguyện lên truyền giáo Kontum vào năm 1910, phụ tá cha Guerlach Cảnh tại giáo xứ Tân Hương 1910-1912 và giúp mục vụ một số nơi khác như họ Phương Hòa 1912 [2]…thầy Hiền cũng nung nấu ước nguyện được phục vụ Chúa tại miền Cao Nguyên này.
Vào những năm 1918-1923, thừa sai Demeur (cố Ngự) đang phục
vụ tại trung tâm Kontum (Tân Hương 1905-1908; về Đồng Phó một thời gian 1909-1913; rồi trở lại Trường Kuênot 1914-1918) đã theo
lệnh Bề trên (cha Kemlin Văn) xuống lập một họ đạo mới ở Pleiku, do giai đoạn
này có nhiều đợt người Việt di dân lên Cao Nguyên. Từ 1923-1928, cố Ngự xin Bề
trên đi thành lập một họ đạo mới ở Mang Yang cách Pleiku độ 60 km về phía tây,
rồi ngài đến An Khê cách đó 40 km về hướng tây nữa [3]. Thầy Hiền thời gian này có lẽ đã xin phép rời khỏi Hội Thầy Giảng để về lập gia đình, và đi theo giúp Cố Ngự tại Mang Yang, nơi điểm truyền giáo mới.
